چرا ولی فقیه؟
“>کلام امام علی - علیه السلام - :
« وقد أرعدوا وابرقوا ، ومع هذین الامرین الفشل ؛ ولسنا نرعد حتی نوقع ، ولا نسل حتی نمطر.» خطبه 9 نهج البلاغه
چون رعد خروشیدند وچون برق در خشیدند، اما کاری از پیش نبردند وسرانجام سست گردیدند! ولی ما این گونه نیستیم ،
تا عمل نکنیم ، رعد وبرقی نداریم وتانباریم سیل جاری نمی سازیم .
چرا حاکم دینی ، باید فقیه باشد؟!!
در حکومت دینی، اداره جامعه بر اساس قوانین اسلامی است ، آن کس که در رأس قدرت قراردارد، باید آگاهی کا فی به
قوانین اسلامی داشته باشد، تادر جریان اداره اجتماع از این قوانین سر پیچی نشود . این آشنایی باید در حد اجتهاد باشد.
بنابراین اولین شرط حاکم دینی ، اجتهاد در فقه است . ضرورت این شرط بسیار روشن است ؛ زیرا هرکس مجری قانون شد
باید کاملا از آن آگاهی داشته باشد ودر میان مسلمانان ، فقها بیشترین اطلاع و آگاهی را از قوانین شرعی ودینی دارند.
دومین شرط ، تقوا وصلاحیت اخلاقی است ،زیرا اگر حاکم از تقوا برخودار نباشد قدرت اورا تباه می سازد وممکن است منافع
شخصی یا گروهی را بر منافع اجتماعی وملی مقدم دارد.
سومین شرط ، آگاهی واهمیت دادن به مصالح اجتماعی است ؛ یعنی کسی که حاکم مردم است باید بداند در چه اوضاعی
جامعه را اداره می کند . او باید روابط بین المللی را بداند ودشمنان ودوستان داخلی وخارجی را تشخیص دهد . ممکن است
سایر شرایط مذکور در غیر فقیه موجود باشد ، ولی شرط فقاهت ما را ملزم می دارد که حاکم شرعی ، فقیه جامع شرایط باشد .
باید گفت شرایط مذکور مورد تایید پیشوایان دینی است . حضرت علی – علیه السلام – می فرماید :« ای مردم ! شایسته ترین مردم
برای حکومت کسی است که از دیگران تواناتر وبه دستور خدا در امر حکومت داناتر باشد.» خطبه / .173
ولایت فقیه در کلام معصوم – علیهم السلام - :
ازامامان معصوم – علیهم السلام – دستور هایی رسیده است که مردم باید در زمان یا مکانی که دسترسی به معصوم ممکن نیست،
به کسانی که دارای شرایط خاصی هستند مراجعه کنند تا کارهای آنان زمین نماند . مثلا ازامام صادق -علیه السلام - نقل شده است : « من کان منکم قد روی حدیثنا ونظر فی حلالنا وحرامنا وعرف احکامنا فیلرضوا به حکما …» فقیه در اصطلاح امروز همان شخصی است که در روایات با تعبیر« عارف به حلال وحرام » وامثال آن معرفی شده است . طبق روایات مشابه به هنگام دسترسی نداشتن به معصوم - علیهم السلام – فقیه حاکم مردم است و این حاکمیت از معصوم به او رسیده است . در ادامه همین روایت آمده است :« فانی قد جعلته علیکم حاکما؛ من اورا حاکم شما قرار دادم.» در همین روایت آمده است؛ « اگر (چنین فردی ) حکمی کند وکسی حکم او را نپذیرند مانند آن است که حاکمیت معصوم را نپیذرفته است.»
با توجه به روایات مربوط به عصر غیبت مثل توقیع مشهور حضرت صاحب الزمان – علیه السلام – که در آن می خوانیم :« اما الحوادث الواقعه فارجعوا فیها الی رواة حدیثنا فانهم حجتی علیکم وانا حجة الله علیهم .» یعنی در رویدادها و پیشامدها به راویان حدیث ما رجوع کنید ، زیرا آنان حجت من بر شمایند ومن حجت خدا برآنانم . پس زمانی که فقیه در عصرغیبت حاکمیت و ولایت دارد، مردم موظفند ازچنین فقیهی تبعیت واطاعت کنند.
اختیاراتی که در قانون اساسی برای ولی فقیه برشمرده شده، مستلزم تخصصهای متعددی است، ولی به صورت طبیعی، بودن تمام این تخصصها در یک نفر مشکل است، پس چگونه ولی فقیه می تواند بر تمام امور کشور حاکم باشد؟؟؟
اگردرقانون اساسی امورمتعددی را به عنوان اختیارات ولی فقیه مطرح کرده اند ، مقصود قانون گذاران این نبوده است که ولی فقیه در تمام آن امور تخصص داشته باشد وشخصا نظر بدهد.
در هر جامعه ایی متخصصان متعددی هستند که هر گروه در رشته ای خاص صاحب نظرند. ولی فقیه نیز باید مشاورانی از متخصصان مختلف داشته باشد تا آنها در مسایل مختلف اظهار نظر کنند ونظر مشورتی خود را به ایشان انتقال بدهند ، در نهایت ولی فقیه با توجه به مشورتهایی که انجام می دهد تصمیم می گیرد وسخن نهایی را اعلام می کند.
قرآن می فرماید: « وشاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی الله…» آل عمران/آیه 159. یعنی در کارها با مؤمنان مشورت کن ، اما هنگامی که تصمیم گرفتی] قاطع باش و [ برخدا توکل کن. این آیه خطاب به رسول الله – صل الله علیه وآله وسلم – است. آن حضرت ، معصوم وآگاه به علم الهی بودند ولی مامور بودند با افراد آگاه مشورت کنند.
وقتی پیامبر – عظیم الشان – باید مشورت کند، حاکم غیر معصوم سزاوارتر است بر مشورت گرفتن از متخصصین وآگاهان جامعه. ولی تصمیم نهایی با ولایت فقیه ] رهبر [ است. ممکن است مشاورین رهبر در یک نظام رسمی مانند مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار داشته باشد وممکن است مشاوران غیر رسمی باشند.
در تمام کشورهای دنیا – به رغم وجود اختلاف در نوع حکومت – رهبران و رؤسای کشور های مختلف ، در زمینه های نظامی ، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و… مشاور یا مشاورانی دارند که در امور مختلف از نظرات آنها استفاده می کنند. در این باره حاکم اسلامی نیز مانند حاکم ورهبران دیگر عمل می نماید.
چرا ولایت فقیه – همانند ریاست جمهوری – دوره ای نباشد، تا از مضرات تمرکز قدرت در دست یک نفر جلوگیری کنیم؟
یکی از شرایط رهبر عدالت وتقوا است. اگر عدالت وتقوا نباشد، هیچ گاه شخصی به عنوان ولی فقیه انتخاب نمی شود. حتی اگر در ابتدا رهبر، عادل و با تقوا باشد ولی در میانه راه شرایط رهبری را از دست بدهد خود به خود از مقام رهبری بر کنار می شود.
علاوه بر این هرگاه وبه هر دلیل منطقی مجلس خبرگان به این نتیجه رسیدند که رهبر ، شرایط اش را از دست داده است ویا شخصی دیگری در زمان رهبری ایشان پیدا شده است که از او قوی تر وبهتر است رهبر خود به خود از مقام خویش بر کنار می شود ولازم است ] بنا بر قانون [خبرگان بر کناری ایشان را اعلام نمایند.
در این صورت دیگر لازم نیست هر از چند گاهی انتخابات رهبری صورت بگیرد. در پایان خوبست به این نکته اشاره کنیم که اگر کوچکترین نقطه ضعفی در زندگی امام راحل – رحمة الله علیه – ومقام معظم رهبری – دامة برکاته – دیده شده بود دشمنان اسلام وانقلاب هزاران مرتبه آن را بزرگ میکردند ودر رسانه های گروهی پخش می کردند. مرجعیت و ولایت فقیه پیوسته جامعه را از خطرات جدی نجات داده است. مانند فتوای تاریخی میرزای شیرازی در تحریم تنباکو که استعمار انگلستان را شکست داد وایران را از بحران رهایی بخشید. ونمونه های فراوانی از این قبیل که در تاریخ موجود است. اکنون دشمنان اسلام پس از مطالعات روانشناسانه رمز وحدت امت وپایداری نظام اسلامی را به خوبی شناخته اند . آنها دریافته اند اطاعتی که مردم از رهبری و ولایت ایشان می نمایند
نظام وانقلاب ومردم را بیمه کرده است از این رو تمام تلاش خود را برای شکستن این مقام به کار گرفته اند. اما زهی خیال باطل؛ همانگونه که امام سجاد – علیه السلام – فرمودند : « الحمد الله الذی جعل اعدائنا من الحمقاء »؛ خدا را شکر که خداوند دشمنان مارا از احمق ها قرار داده است. ملت مقتدر وبا بصیرت وآگاه ایران فریب این حماقت ها وفتنه ها را نخواهند خورد و ان شاءالله تاظهور امام زمان- عجل الله تعالی فرجه - پشتیبان وحامی رهبری وولایت فقیه باقی خواهد ماند.
منبع: پرسش ها وپاسخ ها – آیة الله مصباح یزدی – حفظه الله- و سی دی رویای مخصلین -
تهیه وتنظیم: حوزه علمیه فاطمة الزهرا – سلام الله علیها –
آدرس شعبه 1 : دهکده بریم – جنب حسینیه الزهرا- فرعی دوم – سمت راست – حوزه علمیه فاطمة الزهرا- سلام الله علیها –
تلفن: 3337081
شعبه 2 : امیری - خیابان زند - کوچه آبفا – کانون فرهنگی حضرت فاطمة الزهرا - سلام الله علیها –
تلفن :2227804